OPREZ

Pazite gdje i šta jedete: Kako prepoznati trovanje hranom

Bakterije, virusi ili paraziti nastaju unošenjem kontaminirane hrane ili vode, prljavim rukama, kao i direktnim kontaktom s drugim oboljelim osobama

Simptomi su mučnina, povraćanje, grčevi, proljev.... Ilustracija

"Zdravlje u kući"

28.7.2019

Zbog visokih temperatura, a često i velike vlažnosti, namirnice su ljeti podložnije bržem kvarenju. Zato je u ljetnim mjesecima učestalije i trovanje hranom, uz pojavu crijevnih infekcija.  

Direktni kontakt

Uzročnici su bakterije, virusi ili paraziti, kao i njihovi produkti toksini. Nastaju unošenjem kontaminirane hrane ili vode, prljavim rukama ili direktnim kontaktom s drugim oboljelim osobama. Inficirana osoba povraća i ima iscrpljujuću dijareju.

Trovanje hranom i nastanak crijevne infekcije izaziva nekoliko bakterija. Staphilococcus aureus proizvodi termostabilni toksin koji se najčešće nalazi u  mliječnim ili mesnim proizvodima, sladoledu ili mljevenom mesu. Samo nekoliko sati nakon unošenja ovakve hrane javljaju se povraćanje i dijareja.  

Nasreću, bolest traje kratko i prolazi spontano. Osim infuzije, druga specifična terapija nije potrebna.

Infekcije izazvane salmonelom, šigelom i ešerihijom koli mnogo su ozbiljnije. Nastaju unosom termički neobrađene hrane kao što su jaja, mljeveno meso, mliječni proizvodi, ali i konzumiranjem vode zagađene bakterijama. Inkubacija traje od osam sati do dva dana, a potom slijedi povišena temperatura praćena mučninom, povraćanjem, grčevima u stomaku i proljevom.

Ustolici se mogu naći i tragovi krvi ili sluzi. Bolest traje nekoliko dana, ali može biti praćena i komplikacijama. Odgovarajućom rehidracijom kod većine ljudi dolazi do spontanog izlječenja. Djeca, stari i hronični bolesnici teže podnose ovu vrstu infekcija pa dobivaju specifičnu antibiotsku terapiju.  

Dijetalni režim

Za vrijeme infekcije treba mirovati, rehidrirati se, odnosno pridržavati dijetalnog režima i propisane terapije. Ukoliko se proljev javi kod bebe, nikako ne prekidajte dojenje, jer blagotvornost majčinog mlijeka ubrzava ozdravljenje.

Nadoknada tečnosti

Liječenje virusnog gastroenteritisa, kako se ovo stanje zove, podrazumijeva nadoknadu tečnosti. Više puta dnevno, u manjim količinama, pije se obična voda ili crni čaj. Postoje i posebni rastvori za rehidraciju koji sadrže odgovarajući odnos minerala, šećera i vode. 

Kod većeg gubitka tečnosti intravenozno se daju infuzioni rastvori. Da bi se ove infekcije spriječile, higijena mora biti na visokom nivou, voda za piće sigurna,  a hrana termički dobro obrađena. 

Gubitak apetita

Roditelji se ne trebaju brinuti zbog gubitka apetita kod djeteta, jer je to uobičajena pojava koja prati infekcije. Dijetalni režim ishrane izuzetno je važan jer se, zbog iscrpljenosti organizma, s unosom hrane ne smije prekidati.

Pravilno čuvanje

Termička obrada je važna, jer na visokim temperaturama skoro sva hrana postaje kvarljiva. Mora se voditi računa o roku trajanja, posebno kada se pakiranje hrane otvori, da se zaštiti od insekata, jer i oni mogu prenijeti crijevnu infekciju.

Ako se čuvaju na odgovarajući način, nema posebnih ograničenja u odabiru namirnica tokom ljeta. Više treba voditi računa o konzumiranju hrane na ulici, odnosno u kioscima i restoranima brze hrane, jer se tamo infekcije najlakše  dobiju. 

Grčevi i temperatura

Virusne infekcije digestivnog trakta najčešće su izazvane rotavirusima i norovirusima.  Nastaju ako voće i povrće nije oprano ili se koristi zagađena voda za piće. U crijevima, virusi oštećuju sluznicu, dovode do poremećaja apsorpcije vode i elektrolita, zbog čega i nastaje proljev.  

Nakon kratke inkubacije, bolest protječe u vidu stomačne gripe, s povišenom temperaturom, bolovima u mišićima, mučninom, povraćanjem, grčevima u stomaku.

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.