Bakterije se često nalaze u mokraći, ali samo njihovo prisustvo ne podrazumijeva postojanje urinarne infekcija. Prisustvo bakterija, naročito kod žena, jeste posljedica kratkog mokraćnog kanala, tako da je ulaz bakterijama olakšan.
Urinarna infekcija postoji onda kada uz prisustvo bakterija u mokraći pacijent/pacijentkinja ima simptome infekcije i kada se u mokraći utvrdi prisustvo leukocita - bijelih krvnih zrnaca. Simptomi infekcije su učestalo i bolno mokrenje.
Bez antibiotika
Prisustvo bakterija u mokraći može se utvrditi pregledom urina, ali u slučaju da pacijent nema simptome kao ni povećan broj leukocita u mokraći, ovakav nalaz nema značaja.
Prisustvo bakterija i pozitivna UK u odsustvu tegoba i u odsustvu leukocita u urinu naziva se asimptomatskom bakteriurijom. Ovo stanje ne zahtijeva bilo kakvu terapiju osim u posebnim slučajevima ako se planira urološka intervencija ili operacija, ili kod pacijenata koji se tretiraju sa medicinskog aspekta kao ugroženi.
Korišćenje antibiotika se ne preporučuje jer ne donosi nikakvu korist, naprotiv - utiče na pojavu sve agresivnijih bakterija i povećava otpornost bakterija na rezistencije.
Veliki strah od bakterija koji je prisutan među mnogima je najčešće neosnovan. Naš organizam naseljava veliki broj bakterija, najveći broj njih se nalazi u debelom crijevu i one imaju zaštitnu ulogu. Korišćenjem antibiotika mijenja se ravnoteža u organizmu između „dobrih" i „loših" bakterija, a prve stradaju „dobre" bakterije.
Neosnovana upotreba antibiotika dovela je do veoma zabrinjavajućeg stanja u svijetu. Ovim problemom se trenutno bavi i Svjetska zdravstvena organizacija u cilju suzbijanja rezistencije na antibiotike.
Preventivne mjere
Bakterije su veoma adaptabilne i razvijaju mehanizme zaštite od antibiotika mnogo brže nego što smo mi u stanju razviti novo oružje - nove efikasne antibiotike.
Činjenica je da se među evropskim zemljama nalazimo na visokom mjestu po upotrebi antibiotika, što nije uslovljeno našom velikom sklonošću ka antibioticima, već njihovom neadekvatnom primjenom. Zato uvijek treba naglasiti da su antibiotici odlični lijekovi ako se koriste razumno.
A u efikasne mjere zaštite mokraćnih puteva od infekcije bakterijama spada uzimanje dovoljne količine tečnosti (1,5-2 litra dnevno), redovno mokrenje, korišćenje preparata brusnice ili konzumiranja čaja od brusnice, peršina ili uve.
Pravilno uzimanje uzoraka urina
Jedan od najčešćih razloga da se konstatuje veliki broj bakterija je nepravilno uzimanje uzorka urina. Pravilno uzimanje uzorka urina podrazumijeva da pacijent prethodno opere sapunom i vodom genitalnu regiju kao i ruke, i da potom u flašicu uzme srednji mlaz urina.
Po uzimanju uzorka, laboratorijski pregled bi trebalo da bude izvršen u roku od dva sata, u protivnom bi urin morao da se čuva u frižideru. S obzirom na činjenicu da se za analizu najčešće traži prvi jutarnji urin, ukoliko pacijent mokri u šest, u laboratoriju odnese uzorak u osam sati, a on se uzme u obradu u 10 sati, u ovom uzorku na sobnoj temperaturi će se razmnožiti mali postojeći broj bakterija.
Šta je urinokultura
Urinokultura (UK) je metoda kojom se mokraća zasijava na podloge na kojima izrastaju bakterije. Smatra se da je UK značajna ukoliko se otkrije više od 100 000 kolonija.
Urinokulturom se određuje i vrsta bakterija kao i njihova osjetljivost na različite antibiotike. Uz analizu UK istovremeno treba uraditi i običan nalaz urina, jer se samo tako može ustanoviti prisustvo leukocita u urinu.
