Piše: Prof. dr. Kenan Drljević
Iako se kod nas često radi, u savremenoj medicini klasična konizacija hirurškim nožem se napušta. U trendu su minimalno invazivne hirurške tehnike gdje dolazi do potpunog izlječenja uz minimalno oštećenje tkiva, a pacijent je izložen daleko manjem stresu uz izuzetno brz oporavak i potpuni povratak radnih sposobnosti.
Kao što je ginekološka endoskopska hirurgija (laparoskopija i steroskopija) gotovo u potpunosti istisnula klasične operativne metode, tako je LLETZ istisnuo klasičnu konizaciju.
Bez bolova
LLETZ je ambulantna operacija koja se izvodi u lokalnoj anesteziji, bez katetera, bez vaginalnih štrajfni (tamponade), gdje pacijentica bez bolova odmah ide kući, dok je za klasičnu konizaciju potrebna hospitalizacija.
U savremenoj ginekologiji LLETZ (large loop excision transformatio zone) operacija na grliću maternice je najsavremeniji način operativnog liječenja displazija na grliću maternice (CIN 1, CIN2 i CIN 3) iz kojih nastaje karcinom. Ovaj način liječenja displazija na grliću maternice je gotovo u potpunosti zamijenio klasičnu konizaciju hirurškim nožem, koja je rezervirana samo za in situ karcinom (nulti stadij karcinoma).
Tri do šest mjeseci nakon LLETZ operacije grlić se u potpunosti obnovi bez ikakvog ožiljka i teško je i pretpostaviti da je na grliću urađena ikakva operacija. S druge strane, klasična konizacija hirurškim nožem uvijek ostavlja skraćen, manje vrijedan i ožiljkast grlić, bez obzira koju operativnu tehniku koristimo.
Posebna komplikacija klasične konizacije hirurškim nožem je suženje (stenoza) ili potpuno zatvaranje (obliteracija) kanala grlića maternice. Tada nastanu ozbiljni problemi jer menstrualna krv otežano otječe uz jake bolove ili nikako ne otječe pa ostaje u materničnoj šupljini (hematometra) ili se kroz jajovode (hematosalpix) vraća u trbušnu šupljinu (hematoperitoneum).
Ova se komplikacija može desiti i nakon deset i više godina od klasične konizacije – u postmenopauzi ili senijumu, a tada se nakuplja tečnost u materištu (hydrometra) jer ne može oteći kroz zatvoreni kanal grlića. Tada pravi dijagnostičke teškoće jer hidrometra može biti povezana s rakom tijela maternice.
Čvrsto ušće
Brojne su prednosti LLETZ konizacije u odnosu na klasičnu:
* Daleko manje je invazivan, više „štedi“ grlić i njegov kanal - nakon intervencije grlić se u potpunosti vraća u svoju funkciju.
* Unutrašnje ušće grlića ostaje „kompetentno“ - čvrsto, zadovoljava ulogu „zapornog mehanizma“ unutrašnjeg materičnog ušća u trudnoći - tako da ova operacije ne kompromitira željenu trudnoću i naročito se savjetuje mladim ženama koje još nisu ostvarile potomstvo.
Ambulantni uvjeti
* Ne javlja se kasna komplikacija klasične konizacije: zatvaranje kanala grlića maternice - stenoza, koja može biti uzrokom steriliteta.
* LLETZ se radi ambulantno – pacijentica odmah ide kući, bez bolova, dok je klasična konizacija bolna i potrebna je hospitalizacija.
Brojne prednosti
U SAD se LLETZ konizacija radi više nego konizacija laserom. Ovu gradaciju su napravili patolozi koji su dio tima i izuzetno važna karika u pravilnom liječenju onkoloških bolesti. LLETZ-u se daje prednost u odnosu na konizaciju laserom, jer su rubovi LLETZ konusa jasniji - mogu se lakše i sigurnije mikroskopski pregledati nego rubovi konusa nakon konizacije laserom, koji ponekad mogu stvoriti nedoumice kod patologa.
Vrste protokola
Preduvjet za LLETZ operaciju su zadovoljeni protokoli koji su različiti u odnosu na visinu displazija: Kombiniraju se papa-test, kolposkopija, HPV tipizacija i biopsija. Presudan je timski rad i korektna komunikacija ginekologa, citologa i patologa. Samo zadovoljeni i ispunjeni strogi algoritmi liječenja premalignih promjena na grliću maternice daju odlične rezultate.
