Predstavnici SAD, EU, Francuske, Njemačke i Italije posjetit će danas Prištinu i Beograd, sa ciljem oživljavanja dijaloga i podsticanja dvije strane da se znatno ozbiljnije angažuju na primjeni Sporazuma o putu ka normalizaciji između Kosova i Srbije.
U delegaciji će biti specijalni predstavnici SAD i EU za Zapadni Balkan, Gabrijel Eskobar (Gabriel Escobar) i Miroslav Lajčak, vanjskopolitički savjetnici predsjednika Francuske i kancelara Njemačke, Emanuel Bon i Jens Pletner, i diplomatski savjetnik premijerke Italije Alesandro Katane.
Prvo razgovor sa Kurtijem, onda sa Vučićem
Oni će prvo u Prištini razgovarati sa kosovskim premijerom Albinom Kurtijem, a potom u Beogradu sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem.
Vučićev kabinet je najavio da će poslije sastanka, koji počinje u 14.30, proslijediti saopštenje o razgovoru sa predstavnicima "velike petorke".
Gotovo ista petorka, sa Frančeskom Talom umjesto Katanea, bila je u Prištini i Beogradu i u januaru ove godine, oko mjesec dana prije nego što su se Vučić i Kurti saglasili u Briselu sa Sporazumom o putu ka normalizaciji između Kosova i Srbije, koji je poznat i kao francusko-njemački plan jer su ga formulisali Bon i Pletner.
"Velika petorka", koja je bila garant tog Sporazuma o čijoj primjeni su Vučić i Kurti postigli saglasnost 18. marta u Ohridu, sada dolazi sa ciljem da ga "spase", budući da su najnovija dešavanja dovela u pitanje njegovu realizaciju.
Smanjenje napetosti
Petorka dolazi u Prištinu i Beograd u jeku napetosti u odnosima dvije strane zbog oružanog sukoba grupe Srba i kosovske policije u selu Banjska, na sjeveru Kosova, 24. septembra. Tada je od eksplozije poginuo kosovski policajac, a kasnije u razmjeni vatre i trojica Srba.
Portparol Evropske unije Peter Stano izjavio je ove sedmice da će petorka zatražiti od Beograda i Prištine da smanje napetosti i da nastave proces normalizacije odnosa, što uključuje primjenu svih do sada postignutih sporazuma.
Diplomatski izvori navode da će zapadna petorka od Beograda zatražiti i da nedvosmisleno osudi akciju Srba u Banjskoj i da sarađuje u istrazi sa ciljem potpunog rasvjetljavanja pozadine tog incidenta.
Novi lokalni izbori
Petorka će u Prištini zatražiti organizovanje novih lokalnih izbora u četiri opštine na sjeveru Kosova, na kojima bi ovaj put učestvovali lokalni Srbi, kao i početak procesa formiranja Zajednice opština sa srpskom većinom (ZSO), na šta se kosovska vlada obavezala 2013. godine.
Vučić i Kurti su se posljednji put sastali u Briselu 14. septembra, deset dana prije sukoba u Banjskoj, ali je ta runda dijaloga okončana neuspješno jer Priština nije prihvatila prijedlog EU o redosljedu primjene sporazuma iz Brisela i Ohrida.
Petorka posjetom želi da prenese i poruku da su EU i SAD jedinstveni u stavu da nema odustajanja od Sporazuma o putu ka normalizaciji odnosa između Kosova i Srbije i njegovog Implementacionog aneksa i da sve obaveze iz dijaloga ostaju na snazi.