Danas se obilježava Svjetski dan borbe protiv trgovine ljudima, proglašen rezolucijom Ujedinjenih nacija.

Trgovina ljudima je globalan problem i jedan od najsramnijih oblika kriminala na svijetu koji utječe na život miliona ljudi širom svijeta i oduzima im njihovo dostojanstvo.

Prema podacima UN-a, djeca čine gotovo trećinu žrtava trgovine ljudima širom svijeta, dok Međunarodna organizacija rada procjenjuje da su 21 milion osoba žrtve prisilnog rada na globalnom nivou.

Povodom Dana borbe protiv trgovine ljudima Udruženje za edukaciju i razvoj "Dignitet" iz Mostara realiziralo je u petak, 28. jula, na Španjolskom trgu u Mostaru, preventivno-edukativne sadržaje s ciljem podizanja svijesti i zaštite od trgovine ljudima.

Organiziranjem različitih akcija na međunarodnom, regionalnom i nacionalnom nivou želi se podići svijest javnosti, spriječiti ovaj zločin i pokazati solidarnost sa žrtvama.

Rođena autorica „Orkanskih visova“

Na današnji dan 1818. godine, u selu Tornton u Jokširu rođena je Emili Bronte (Emily), britanska književnica irskog porijekla, autorica romana “Orkanski visovi”, remek-djela svjetske književnosti.

Cijeli život provela je sa sestrama, koje su također bile književnice. Da bi izbjegle predrasude prema ženskim autorima, koristile su pseudonime, zadržavajući samo početna slova svojih imena: Šarlota (Charlotte) – Currer Bell, En (Anne) – Acton Bell, i Emili (Emily) – Ellis Bell.

Emili je uglavnom pisala pjesme, a neke od njih, poput “Stari stoik”, “Sjećanje”, “Posljednji stihovi” i „Moja duša nije kukavica“ ubrajaju se u najbolja ostvarenja engleske poezije.

Roman “Orkanski visovi”, koji je objavila 1847. godine, bio je jedini koji je Bronte napisala, a prema njemu je snimljen istoimeni i jedan od najboljih holivudskih filmova svih vremena, uz to je još nekoliko puta ekraniziran.

Emilino zdravlje, kao i njenih sestara, bilo je vrlo slabo usljed teškog i siromašnog života, pa je bila bolešljiva i krhka. Umrla je u 30. godini, 19. decembra 1848., od tuberkuloze. 

160. godišnjica rođenja osnivača Forda

Godine 1863., 30. jula, rođen je Henri Ford (Henry), američki preduzetnik koji je osnovao kompaniju “Ford Motor” i uveliko doprinio stvaranju srednjeg sloja američkog društva.

Bio je američki industrijalac koji je revolucionirao tvorničku proizvodnju svojim metodama na pokretnoj traci, te među prvima koji su uveli masovnu proizvodnju automobila dostupnih velikom broju ljudi.

Ford se 1891. godine zaposlio kao inžinjer u kompaniji "Edison Illuminating", kada je počeo eksperimentirati na motorima s unutrašnjim sagorijevanjem. Ti eksperimenti su 1896. rezultirali izumom Ford kvadricikla. Nakon toga je Ford konstruirao drugo vozilo, završivši ga 1898. godine.

Uz pomoć inžinjera i biznismena C. Harolda Vilsa (Wills), Ford je konstruirao i izgradio automobil od 26 konjskih snaga s kojim je uspješno nastupao na utrkama.

Ponukani njegovim uspjehom, dioničari firme "Detroit Automobile Company" osnovali su novu firmu "Henry Ford Company", 30. novembra 1901., u kojoj je Ford bio glavni inžinjer.

Vlastita kompanija

Brzi proboj i prodaja Fordovih automobila donosi mu i velika novčana sredstva te, 1903.godine, osniva vlastitu firmu “Ford Motor Company”.

U novodizajniranom automobilu Ford je odvezao probnu milju na zaleđenom jezeru St. Clair u vremenu od 39,4 sekunde, te postavio novi kopneni brzinski rekord od 147 km/h. Inspiriran tim uspjehom, čuveni vozač utrka Barni Oldfild (Barney Oldfield) naziva novi model "999", čineći marku Ford poznatom širom SAD.

Henri Ford je bio i jedan od ranih podupirača legendarne utrke Indianapolis 500. Godine 1908., njegova kompanija u prodaju pušta Model T s čijom se trkaćom verzijom Ford utrkivao od 1909. do 1913. i pobijedio na utrci preko cijelih Sjedinjenih Država, a 1911. Frank Kulik (Kulick) je njome postavio brzinski rekord na ovalnim stazama.

Henri Ford je 1945. prepustio poziciju predsjednika kompanije unuku Henriju Fordu II, a preminuo je od izljeva krvi u mozak u 83. godini, 7. aprila 1947., na svom posjedu u Dearbornu. 

Umro slavni režiser Ingmar Bergman

Ingmar Bergman, švedski filmski režiser i scenarist, jedan od najvećih i najutjecajnijih režisera modernog filma, umro je na današnji dan 2007. godine. Režirao je 62 filma, od kojih je većinu napisao, te više od 170 pozorišnih komada.

Godine 1937., Bergman je upisao studij umjetnosti i književnosti na Univerzitetu u Štokholmu, ali nije diplomirao. Uprkos tome, u tom periodu napisao je nekoliko pozorišnih komada, kao i opera, i postao pomoćnik režisera u pozorištu.

Bergman je na filmu počeo raditi 1941., prepravljajući scenarije, a njegovo prvo veće ostvarenje bio je scenarij iz 1944. za “Mučenje”, film koji je režirao Alf Sjoberg.

Uspješna karijera

U sljedećih deset godina je napisao i režirao više od deset filmova, uključujući “Zatvor” i “Sawdust i Tinsel”. Međunarodni uspjeh postiže filmom “Osmijesi ljetne noći”, 1955. godine, koji je bio nominiran za Zlatnu palmu na Filmskom festivalu u Kanu sljedeće godine. Dvije godine poslije slijedila su dva Bergmanova najpoznatija filma, “Sedmi pečat” i “Divlje jagode”.

Godine 1966., režirao je “Personu”, film koji je on sam smatrao jednim od svojih najvažnijih filmova, a mnogi su ga smatrali njegovim remek-djelom i jednim od najboljih filmova ikad produciranih. Bergman je u to vrijeme radio i kao producent za švedsku televiziju.

Hapšenje

Na njegovu uspješnu karijeru mrlju stavlja hapšenje 1976. godine zbog utaje poreza. Zbog poniženja je doživio nervni slom te je hospitaliziran u stanju teške depresije. Iako su optužbe odbačene, te uprkos molbama tadašnjeg švedskog premijera Olofa Palmea, visokih javnih figura i vođa filmske industrije, zakleo se da se nikad više neće vratiti u Švedsku. Zatvorio je svoj studio na baltičkom otoku Faro, otkazao dva najavljena filma i otišao u samovoljni egzil u Minhen u Njemačkoj.

Ipak, sredinom 1978., Bergman je nadvladao svoju ogorčenost prema matičnoj zemlji, te se u julu iste godine vratio u Švedsku, proslavivši 60. rođendan na Farou i nastavivši raditi kao režiser u Kraljevskom dramskom pozorištu. Kako bi odao počast njegovom povratku, Švedski filmski institut je uveo Nagradu Ingmar Bergman za životna postignuća na području filma.

U oktobru 2006. imao je operaciju kuka od koje se teško oporavljao, a naredne godine je preminuo u svom domu na Farou, u 89. godini života.