Na današnji dan 1979. godine, u Beogradu je preminula Ita Rina, jugoslavenska glumica, prva filmska diva Balkana, jedna od glavnih filmskih zvijezda u Njemačkoj i Čehoslovačkoj kasnih 1920-ih i ranih 1930-ih.

Davne 1926. godine, časopis „Slovenski narod“ organizirao je Izbor za Miss Slovenije, na koji se prijavila i Rina, te osvojila titulu Miss Slovenije. Na finalni izbor za Miss Jugoslavije u Zagrebu je zakasnila, zbog protivljanja majke, ali ju je primijetio Adolf Miler (Müller), vlasnik kina „Balkan-Palace“ u Zagrebu (danas kino „Europa“), koji je poslao njene fotografije njemačkom filmskom producentu Peteru Ostermajeru (Ostermayer).

U Berlinu je Rina odmah angažirana za manje uloge, a uporedo je išla na časove glume. Veliku popularnost stiče ulogom Andree u filmu „Erotikon“ režisera Gustava Mahatija (Machaty) i tada počinje uspon u njenoj karijeri.

Tonka s vješala

Glavna uloga u češkom filmu „Tonka s vješala“ često se proglašava njenom najboljom ulogom. Godine 1931., Rina se udala za Miodraga Đorđevića i promijenila vjeru iz rimokatoličke u pravoslavnu, te dobila novo ime - Tamara Đorđević. Iste godine, Rina je dobila ponudu iz Holivuda, ali ju je odbila zbog negodovanja supruga, te najavila povlačenje iz glumačke profesije. Njen posljednji film snimljen prije Drugog svjetskog rata bila je kriminalistička drama „Zentrale Rio“.

Nakon što je napustila filmsku karijeru, Rina se nastanila u Beogradu, gdje je poslije Drugog svjetskog rata radila kao savjetnica za koprodukciju u Avala filmu. Ipak, još jednom se vratila na filmsko platno , u filmu „Atomska ratna nevjesta“ iz 1960. režisera Veljka Bulajića, što je bila njena posljednja uloga.

147. godišnjica rođenja Ivana Cankara

Slovenski pisac, dramaturg i politički aktivist Ivan Cankar rođen je 10. maja 1876. godine. Jedan je od najvećih slovenskih pisaca i jedan od začetnika modernizma u slovenskoj književnosti.

Cankar je pisao gotovo sve žanrove književnosti, a zbirka pjesama „Erotika“ je zaslužna za formiranje slovenskog modernizma. Najpoznatija prozna djela su mu zbirke crtica, novela i pripovijesti: „Vinjete“, „Knjiga za lakomislene ljude“, „U zoru“, „Tuđinci“, „Sluga Jernej i njegovo pravo“, te roman „Martin Kačur“. Osim poezije i proze, Cankar je pisao i drame, a najpoznatije su: „Romantičke duše“, „Za dobro naroda“, „Kralj Betajnove“, „Sablazan u Dolini Šentflorjanskoj“, „Lepa Vida“ i „Sluge“.

Rođen najbolji plesač 20. vijeka

Američki plesač, glumac i pjevač Fred Aster (Astaire) rođen je 10. maja 1899. godine. Njegova karijera trajala je nevjerovatnih 76 godina. Snimio je 31 muzički film. U paru s glumicom i plesačicom Džindžer Rodžers (Ginger Rogers) snimio je deset filmova, koji su revolucionirali žanr muzičkih filmova.

Mnogi svjetski vrhunski plesači, među kojima i čuveni Rudolf Nurejev, Astera su proglasili najboljim plesačem 20. vijeka, a općenito ga se smatra najutjecajnijim plesačem u historiji filmskih i televizijskih mjuzikala. Američki filmski institut proglasio ga je petom najvećom muškom filmskom zvijezdom u historiji.

9 nagrada Emmy za jednu tv-emisiju

Asterovo partnerstvo s kolegicom, glumicom i plesačicom Džindžer Rodžers učinilo je ples važnim dijelom holivudskog muzičkog filma, a šest od devet mjuzikala koje je on stvorio donijeli su najveću zaradu RKO-u. Zahvaljujući tom partnerstvu, oboje su postali zvijezde.

Osim slavnih filmova, Aster je snimio i četiri muzička specijala za televiziju, koji su osvojili i nagradu Emmy, 1958., 1959., 1960. i 1968. godine. Prva od tih emisija „Večer s Fredom Astaireom“ (1958.) osvojila devet nagrada Emmy, između ostalih, za najbolju samostalnu glumačku izvedbu i za najbolji samostalni program godine. 

Umro Antun Augustinčić, hrvatski vajar

Prije 44 godine, 10. maja 1979., u Zagrebu je umro akademik Antun Augustinčić, jedan od najznačajnijih hrvatskih vajara 20. vijeka. Svjetsku slavu stekao je djelima-spomenicima, koji se danas nalaze širom svijeta, poput „Rudara iz Ženeve“ (ispred zgrade Međunarodnog ureda rada), „Vjesnica mira“ (ispred zgrade Ujedinjenih nacija u Njujorku), „Spomenika žrtvama fašizma“ u Adis Abebi te „Spomenika seljačkoj buni“ u Stubici.

Nakon diplome Kraljevske akademije za umjetnost i obrt u Zagrebu, Antun je 1924. otišao u Pariz, kao stipendist francuske vlade, gdje se usavršavao na Ecole des Arts decoratifs i na Academie des Beaux-Arts. U Parizu je počeo izlagati svoja djela - 1925. godine na Salonu francuskih umjetnika te 1926. godine na Salonu nezavisnih.

Titov bliski prijatelj

Poslije drugog svjetskog rata Augustinčić je bio jedan od bliskih prijatelja Josipa Broza Tita. Godine 1949., dobio je mjesto profesora na Akademiji likovnih umjestnosti (bio je i rektor) i vodio Majstorsku radionicu za vajarstvo, tadašnji poslijediplomski studij.

Biste Josipa Broza Tita, Matošića, Šnajdera, Ivekovića, Štampara i Ružičke su njegova antologijska djela, kao i figurativne skulpture poput „Nošenje ranjenika“, te brojni ženski aktovi koji se danas nalaze u najpoznatijim svjetskim muzejima i galerijama.