Izmjene izbornog zakona BiH ili reforma koja bi podrazumijevala i izmjene Ustava BiH i provođenje presuda Evropskog suda za ljudska prava, jedna je od prepreka u pregovorima parlamentarne većine na državnom nivou. Hrvatski narodni sabor insistira na izmjenama koje se odnose na izbor člana Predsjedništva BiH iz hrvatskog naroda, dok s druge strane preovladava stav da bi takva odluka produbila diskriminaciju, te da je u ovom momentu moguće usvojiti samo tehničke izmjene Izbornog zakona kojima bi se osigurali pošteni izbori u BiH, a čije je nametanje, ako izostane dogovor domaćih političara, najavio OHR.
Evropski standardi
- Mišljenje Evropske komisije o zahtjevu Bosne i Hercegovine za članstvo u Evropskoj uniji jasno navodi kao ključni prioritet br. 1 da Bosna i Hercegovina treba osigurati da se izbori provode u skladu s evropskim standardima, tako što će provesti relevantne preporuke OSCE-a/ODIHR-a, Venecijanske komisije Vijeća Evrope i GRECO-a. Osim toga, pod ključnim prioritetom 4, u Mišljenju se navodi da Bosna i Hercegovina treba da postupi u skladu sa sudskom praksom ESLJP u predmetu Sejdić-Finci i osigura jednakost i nediskriminaciju građana u svom Ustavu i Izbornom zakonu. Navedeno su elementi procesa pridruživanja EU o kojima se ne može pregovarati. Ključno je da građani imaju veće povjerenje u izbore, a EU podržava domaće rješenje koje će dati više integriteta izbornom procesu, uoči predstojećih lokalnih izbora - kazao je za portal "Avaza" Ferdinand Koenig glasnogovornik Delegacije Evropske unije i Ureda specijalnog predstavnika Evropske unije u Bosni i Hercegovini.
Kriteriji
On podsjeća da se trenutno u parlamentarnoj proceduri nalazi niz izmjena i dopuna koje nude snažan osnov za ispunjavanje ključnog prioriteta 1.
- Također, Evropsko vijeće je prethodno navelo da nikakve izmjene Izbornog zakona ne bi trebale otežati provedbu sudske prakse Evropskog suda za ljudska prava, te svaki prijedlog reforme Izbornog zakona mora zadovoljiti ovaj kriterij, kao i relevantne evropske i međunarodne standarde. U decembru 2023. godine Evropsko vijeće je odlučilo da otvori pristupne pregovore sa Bosnom i Hercegovinom kada se postigne neophodan stepen usklađenosti sa kriterijima za članstvo. Do održavanja martovske sjednice Evropskog vijeća, potrebno je da Bosna i Hercegovina pokaže dovoljan napredak u ispunjavanju ključnih prioriteta. Pozivamo nadležne u Bosni i Hercegovini da iskoriste ovu priliku - ističe Koenig.
