Srbija i Italija 2011. godine su sklopile Sporazum o saradnji u oblasti energetike, u kojem su bez saglasnosti Vijeća ministara BiH položile pravo na rijeke u BiH, a pozivajući se na saglasnost entiteta Republika Srpska, odnosno resornog ministarstva iz manjeg bh. entiteta.  

Vlastiti interes

Sporazum između vlade Srbije i Italije o saradnji u oblasti energetike odnosi se na projekte „Sistem HE na Ibru“, tri hidroelektrane između donje vode HE Bajina Bašta i akumulacija HE Zvornik, HE Mrsovo, HE Sistem Vrbas - 3 hidroelektrane između donje vode HE Bočac i Banje Luke.

Također, ovaj sporazum uključivao je i tri hidroelektrane na rijeci Bistrici (lijeva pritoka rijeke Drine), jednu na rijeci Janjini (Čajniče) i tri uzvodno od postojeće HE Trebinje.

- Suština je da susjedna zemlja i tamo neka treća zemlja, u ovom slučaju Italija, pregovaraju o kapacitetima u BiH kao da je ovo slobodna teritorija i kao da imaju pravo na takozvano gratis tržište. To je skandalozno. A još gore je što niko od predstavnika vlasti u BiH godinama ne reagira i to se tako prešutno radi – pojašnjava naš sagovornik.

Kaže da Srbija gleda samo svoj interes, a Republiku Srpsku tretira kao svoju teritoriju.

- Ovaj problem gura se pod tepih. Ali je apsurd da bez vlasti druge države vi pravite sporazume s trećom zemljom. To nije normalno. Vjerujem da bi sve bilo stopirano kada bi se uputila protestna nota Italiji – dodaje naš sagovornik.

Srbija i Italija u ovom se sporazumu pozivaju na nekoliko akata između te dvije zemlje, pri čemu se ni u jednom dijelu ne spominje država Bosna i Hercegovina. Između ostalog, pozivaju se na Protokol o saradnji u oblasti energetike, potpisan u Beogradu 9. marta 2009. godine između Ministarstva rudarstva i energetike Republike Srbije i italijanskog ministarstva ekonomskog razvoja.

Posebni sporazumi

Pozivaju se i na Sporazum koji je potpisan 13. novembra 2009. godine u Rimu između Ministarstva rudarstva i energetike Republike Srbije te italijanskih ministarstava ekonomskog razvoja te za životnu sredinu i zaštitu kopna i mora, kojim se predviđa zaključivanje posebnih sporazuma.

Zatim, na zajedničko saopćenje koje su potpisali 10. februara 2010. godine u Rimu predsjednik Vlade Republike Srpske, ministar ekonomskog razvoja Republike Italije i ministar privrede, energetike i rudarstva Republike Srpske, kojim se objavljuje uzajamno interesiranje za razvoj saradnje u oblasti energetike, dajući prednost zajedničkoj realizaciji postrojenja za proizvodnju električne energije.

Predsjednik Vlade RS u to vrijeme bio je Milorad Dodik, aktuelni član Predsjedništva BiH, a ministar privrede, energetike i razvoja RS Rajko Ubiparip.