Čak 64.000 penzionera u Federaciji BiH preživljava s penzijom koja je niža od 348 maraka, potvrdio je za „Avaz“ portparol Zavoda za mirovinsko i invalidsko osiguranje FBiH Amel Lizde.
Ekonomski analitičari tvrde da u BiH čak 24.544 penzionera imaju izdata rješenja na iznos penzije manji od 50 KM, a prema podacima Sindikata prosječna potrošačka korpa iznosi oko 1.800 KM.
Nosioci osiguranja
- Minimalna penzija u FBiH trenutno iznosi 348,6 KM. Oko 64 hiljade penzionera prima niže penzije od Zakonom predviđene minimalne penzije. Tu se pretežno radi o osobama koji primaju srazmjernu penziju, odnosno penziju od više nosilaca osiguranja – pojašnjava Lizde.
Dodao je da većina ovih korisnika je provela duži dio radnog vijeka u inostranstvu, gdje su zaradili veći dio svoje penzije.
- Najniži iznos penzije pripada korisniku starosne, porodične, odnosno invalidske penzije, kojima je to jedina penzija i koji imaju prebivalište na teritoriju FBiH. Može se desiti da osoba živi u FBiH i prima srazmjerni dio penzije koji je manji od 50 KM. To su uglavnom penzioneri s nekoliko godina radnog staža u FBiH, a većinu radnog vijeka proveli su u drugoj državi ili entitetu RS, odakle primaju ostatak svog dijela penzije. Postoji hiljade situacija gdje osoba prima penzije iz više država - pojasnio je Lizde.
Ekonomista Dragovan Petrović za „Avaz“ kazao je da je u više navrata pokušavao putem analiza dokučiti kako preživljava većina penzionera u našoj državi.
Mali broj
- Penzije preko 800 KM ima svega oko 0,5 posto penzionera. I tolika penzija opet nije dovoljna za život. Sve naše analize ne mogu da daju realnu sliku o tome kako penzioneri priživljavaju. Na sreću, veliki broj dobija novčanu pomoć iz inostranstva, od dijaspore. Računa se da iz inostranstva u BiH stigne oko 4 milijarde KM godišnje, ali mislim da su nelegalni tokovi znatno veći – istakao je Petrović.
Dodao je da ima i druga kategorija, a to su ljudi koji su zaradili penzije u inostranstvu, ali su se vratili u BiH i ovdje žive.
- Ti ljudi su zaradili možda oko 500 eura penziju u Njemačkoj, koja je tamo veoma mala, ali je iznad prosjeka u BiH – pojasnio je Petrović.
Dva penziona sistema
- Ovako niske penzije u BiH je moguće objasniti velikim brojem privilegovanih penzija, nastalih u ratu i po drugim osnovama, te činjenicom da je odnos radnika i penzionera otprilike jedan prema jedan. Ekonomisti u BiH su predlagali da se odvoje dvije vrste penzija, da se iz nekog fonda solidarnosti isplaćuju priveligovane penzije, a da iz Fonda primaju samo oni koji su zaradili penziju radnim odnosom - pojasnio je Petrović.
