OSAM MILIJARDI GODINA

Naučnici zabilježili snažan radijski signal iz dosad najudaljenijeg izvora

Istraživački tim smatra da je do praska došlo tokom procesa spajanja, interakcije i formiranja novih zvijezda

Radijski teleskop. Twitter

M. Z.

20.10.2023

Astronomi su zabilježili misteriozne radiovalove za koje se procjenjuje da im je trebalo čak osam milijardi godina da dođu do Zemlje. Niz brzih radijskih prasaka (odnosno brzih radiovalova), koji su intenzivni, tek milisekundu dugi valovi, ne poznatog su porijekla, a ovi posljednji zabilježeni jedni su od najudaljenijih i najenergičnijih ikad opaženih.

Manje od milisekunde

Prasak, nazvan FRB 20220610A, trajao je manje od milisekunde, ali je u tom vremenu oslobodio energije, koliko naše Sunce emitira tokom 30 godina, stoji u studiji objavljenoj u časopisu Science.

Prasak je zabilježen u julu 2022. godine zahvaljujući nizu radioteleskopa ASKAP koji se nazale u zapadnoj Australiji.

Uspjeli smo precizno odrediti odakle je prasak došao, istaknuo je koautor studije, dr. Stjuart Rajder (Stuart Ryder), astronom sa Univerziteta Maquarie u Australiji.

Pojasnio je kako su pomoću teleskopa u Čileu potražili izvornu galaksiju i otkrili da je starija i udaljenija od bilo kojeg drugog, do danas zabilježenog takvog izvora radiovalova.

Istraživački tim smatra da je do praska došlo tokom procesa spajanja, interakcije i formiranja novih zvijezda. Vjeruju da bi brzi radijski praskovi mogli biti jedinstvena metoda za procjenjivanje mase svemira.

Ako prebrojimo količinu normalne materije u svemiru, otkrit ćemo da nedostaje više od polovice onoga što bi danas tamo trebalo biti, pojasnio je Rajan Šenon (Ryan Shannon), profesor na Univerzitetu Swinburne i koautor studije. Mislimo da se materija koja nedostaje skriva u prostoru između galaksija, no može biti toliko vruća i raspršena da ju je nemoguće zabilježiti trenutno poznatim tehnikama.

Stvari između galaksija

No, brzi radijski praskovi odnosno izboji, pojašnjava Šenon, "osjećaju" ovaj ionizirani materijal. Mogu "vidjeti" elektrone, a to nam omogućuje da izmjerimo koliko stvari ima između galaksija.

Astronomi se nadaju da će u budućnosti novi radioteleskopi koji se grade u Australiji i Južnoj Africi omogućiti detekciju hiljada takvih radijskih izboja na većim udaljenostima.

Nevjerovatna je činjenica da su brzi radijski izbori tako česti. To pokazuje koliko obećavajuće ovo polje može biti jer možete napraviti novu kartu strukture svemira i odgovoriti na neka velika pitanja o njemu, dodao je Šenon.

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.