Rusija je jučer saopćila da je velikim silama potreban novi pristup Sjevernoj Koreji, optužujući SAD i njihove saveznike da pojačavaju vojne tenzije u Aziji i nastoje da “zadave” tu izolovanu državu.

Rusija je stavila veto na godišnje obnavljanje multinacionalnog panela eksperata, koji je posljednjih 15 godina nadzirao sprovođenje sankcija UN-a protiv Sjeverne Koreje zbog njenih programa nuklearnog oružja i balističkih raketa.

Potez Moskve kojim je zadat udarac sprovođenju brojnih UN sankcija uvedenih nakon što je Pjongjang izveo prvi nuklearni test 2006. je nagrada Kim Džong Unu za približavanje predsjedniku Vladimiru Putinu usred rata u Ukrajini, ocjenjuje Reuters.

- Glasanje Rusije, zajedno sa njenim flagrantnim kršenjem sankcija kupovinom konvencionalnog oružja od Sjeverne Koreje, višegodišnjim ignorisanjem njihovih obaveza, i makar prećutnom podrškom Kine, ukazuje na sumornu budućnost režima sankcija protiv Sjeverne Koreje - izjavio je Aron Arnold, bivši član panela koji sada radi kao ekspert za sankcije u britanskom istraživačkom institutu RUSI.

Kina, jedini vojni saveznik Sjeverne Koreje i njen najveći trgovinski partner, bila je suzdržana. Peking i Moskva su negirali kršenje sankcija, ali su blokirali nove mjere u Vijeću sigurnosti UN i založili se za ukidanje nekih od postojećih sankcija Pjongjangu.

Stari šabloni

- Očigledno nam je da Vijeće sigurnosti UN-a više ne može da koristi stare šablone u vezi sa problemima Korejskog poluostrva - rekla je portparolka ruskog Ministarstva vanjskih poslova Marija Zaharova.

Ona je kazala da SAD raspiruju vojne tenzije, da međunarodna restrikcije nisu poboljšale sigurnosnu situaciju i da stanovništvo Sjeverne Koreje (DNRK) trpi teške humanitarne posljedice.

- SAD i njihovi saveznici su jasno pokazali da im interes ne ide dalje od zadatka "davljenja" DNRK svim raspoloživim sredstvima, a mirno rješenje uopšte nije na dnevnom redu - rekla je Zaharova.

Ruski ambasador u UN, Vasilij Nebenzja, kritikovao je rad eksperata, rekavši prije glasanja da su se njihovi izvještaji sveli na "igranje na ruku zapadnim pristupima, preštampavanje pristrasnih informacija i analizu novinskih naslova i fotografija lošeg kvaliteta".

Američki State department je u četvrtak saopćio da je ruski veto "cinično narušio međunarodni mir i sigurnost" i optužio Moskvu da pokušava da sakrije izvještaje panela eksperata o sopstvenom “dosluhu” sa Sjevernom Korejom da dobije oružje.

Veto Rusije će ohrabriti Sjevernu Koreju na bezobzirno ponašanje i destabilizujuće provokacije, te smanjiniti izglede za trajni mir na Korejskom poluostrvu, rekao je portparol State departmenta Metju Miler.

Reuters piše da se ruski veto tumači kao velika prekretnica u režimu međunarodnih sankcija protiv Sjeverne Koreje, koji je formiran 1948. uz podršku tadašnjeg Sovjetskog Saveza, dok su Republiku Koreju podržavale Sjedinjene Države.

Sjeverna Koreja je jedina zemlja koja je sprovela nuklearne testove u 21. stoljeću - 2006, 2009, 2013, dva puta 2016. i 2017, prema podacima Ujedinjenih nacija.

Rusija je saopštila da rad eksperata nije bio ni objektivan ni nepristrasan i da su se pretvorili u “poslušno oruđe geopolitičkih protivnika DNRK”.

Najdublja kriza

Veto ilustruje koliko je rat u Ukrajini, koji je izazvao najdublju krizu u odnosima Rusije sa Zapadom od Kubanske raketne krize 1962. godine, potkopao saradnju velikih sila po drugim velikim globalnim pitanjima, navodi Reuters.

Otkako je Putin naredio punu invaziju na Ukrajinu 2022. godine, Moskva je dala sve od sebe da demonstrira preporod svojih odnosa, uključujući vojne veze, sa Pjongjangom.

Vašington tvrdi da je Sjeverna Koreja isporučila Rusiji rakete koje koristi protiv Ukrajine, što Kremlj i Pigonjang odbacuju.

Putinu, koji kaže da je Rusija zaglavljena u egzistencijalnoj borbi sa Zapadom oko Ukrajine, udvaranje Kimu omogućava da podbada Vašington i njegove azijske saveznike dok istovremeno obezbjeđuje velike zalihe artiljerije za ukrajinski rat, navodi Rojters.

Za Kima, koji je obećao da će ubrzati proizvodnju nuklearnog oružja kako bi odvratio ono što predstavlja kao američke provokacije, Rusija je velika sila saveznik sa bogatim zalihama napredne raketne, vojne, svemirske i nuklearne tehnologije.