Ove se godine obilježava 76 godina od završetka Drugoga svjetskog rata i 71 godina od pokretanja inicijative za stvaranje Evropske unije.

Ta se dva, za Evropu izrazito važna događaja širom Evrope obilježavaju 9. maja kao Dan pobjede nad fašizmom i Dan Evrope, u znak sjećanja na završetak Drugoga svjetskog rata u Evropi 1945. godine i početak stvaranja današnje Evropske unije pet godina poslije.

Dan pobjede nad fašizmom

Na današnji dan, 9. maja 1945. nacistička Njemačka potpisala je bezuvjetnu kapitulaciju u Drugome svjetskom ratu. Iako je rat zapravo završio nekoliko mjeseci poslije, kapitulacijom carskog Japana, u svim se europskim zemljama 9. maja obilježava kao Dan pobjede nad fašizmom.

Prisjećamo se svih ljudi koji su se uključili u borbu protiv fašizma i tako, braneći svoj dom, svrstali modernu Hrvatsku na listu antifašističkih zemalja. Mnogi su, nažalost, svojim životom platili cijenu slobode, a hiljade je ljudi prošlo logore jer su izabrali časni put u borbi protiv fašističkih i nacističkih agresora.

Nažalost, danas je Evropa suočena s novim strujama koje žele oživiti fašizam u nekom modernijem obliku i ojačati njegove ostatke koji nisu uspjeli nestati u 75 godina, ali upravo obilježavanjem ovakvih dana, razgovorom o njima i poučavanjem historije moramo tim pokušajima hrabro i glasno odgovoriti te se zajedno izboriti i dati do znanja da nema mjesta za fašizam, rasizam i bilo koji drugi oblik netolerancije.

Dan Evrope

U zemljama Unije posebnu važnost ima i Dan Evrope kao dan koji je označio prekretnicu u odnosima evropskih zemalja i otvorio put stvaranju zajednice država na Starom Kontinentu.

Dan Evrope obilježava se kao dan sjećanja na deklaraciju francuskoga ministra vanjskih poslova Roberta Šumana (Schuman), jednog od pokretača europske integracije, iz 1950. godine, koja se smatra prvim službenim korakom u nastanku EU s idejom o novom obliku političke suradnje u Evropi koja bi rat između evropskih nacija učinila nezamislivim i nemogućim.

Deklaracija je bila prijedlog bivšim neprijateljima, Francuskoj i Njemačkoj, da uspostave organizaciju koja će zajednički upravljati njihovim industrijama ugljena i čelika, kako se rat u Evropi nikada ne bi ponovio.

Ugovor o osnivanju takvoga tijela potpisan je nešto manje od godinu dana poslije, 1951. godine. Šumanov prijedlog smatra se začetkom današnje Evropske unije.

Vijeće Evropske unije u Milanu 1985. godine donijelo je odluku kojom se 9. maja svake godine obilježava kao Dan Europe.