Iako su sve države regiona podjednako izložene inflatornim udarima izazvanim poremećajima na globalnom tržištu, ratom u Ukrajini i sankcijama Rusiji, stopa godišnje inflacije u BiH je zvanično najviša u regionu.

Nema rezervi

Uz nedavno objavljeni podatak Eurostata da smo, odmah nakon Albanije, druga najsiromašnija država Evrope, slika stanja u koje su građane doveli neznanje, nebriga, neodlučnost i sporost vlasti da ublaže posljedice najveće krize od rata postaje jasnija.

Prema posljednjim podacima Agencije za statistiku BiH, godišnja stopa inflacije u maju iznosila je 14,4 posto. U istom mjesecu prošle godine godišnja inflacija iznosila je 3,6 posto. Osim prijevoza (30,3 posto), za godinu su najviše poskupjeli hrana (22,7 posto) i troškovi stanovanja i režija (11,3 posto).

Istovremeno, godišnja stopa inflacije u Hrvatskoj iznosila je 10,8 posto, a u Crnoj Gori 11,7 posto, dok je Srbija objavila podatak za juni po kojem je inflacija u odnosu na isti mjesec 2021. godine porasla za 11,9 posto.

- Gdje su robne rezerve? One služe da vrše stabilizaciju cijena. Nabavljaju se kad su cijene povoljnije, drže se u rezervi pa se onda njima interveniše. Gdje je bilo kakva mjera, osim ovih 100 maraka što će isplatiti? A tih 100 maraka više nije 100 maraka, to sad vrijedi mnogo manje jer inflacija je “pojela” dosta - kaže doktorica ekonomskih nauka Svetlana Cenić.

BiH je u najgoroj poziciji zbog toga što smo podijeljeni, što svako vuče na svoju stranu, ali i zbog toga što zemljom vladaju neznalice, ističe Cenić.

Neki koriste gužvu da dođu do većeg profita, a mjere kontrole marži ne daju rezultate jer se prekršiocima isplati plaćati kazne. To što je vlast gluha i slijepa za probleme građana i privrede BiH sveti se u svakoj krizi, od poplava i pandemije do danas.

Ko nastrada

Uz sve uzroke zbog kojih nas čeka vrlo teška jesen, Cenić dodaje i korupciju te činjenicu da vlasti često eksperimentiraju rješenjima.

- Vlast ne radi apsolutno ništa! I kad kaže da radi, to je ovo 100 maraka za glas na izborima, a nikakav problem ne rješava. Sve što rade je nakaradno, nekoordinisano, eksperimentalno, a s ekonomijom nema eksperimenata. U ekonomiji, ako dobro nisi procijenio, pa lupaš, a klasična si neznalica koja ne zna da balansira između fiskalne i ekonomske politike, onda nastradaju građani - poručuje Cenić.

Potpuno jasno

Cenić podsjeća da smo slične razgovore vodili tokom pandemije koronavirusa, kad je postalo potpuno jasno koliko je važno imati barem svoju hranu.

Ona kaže da je Srbija pod sankcijama opstala samo zahvaljujući selu.