Koronavirus na nekim površinama može preživjeti danima, a u zraku se može zadržati satima, pokazali su rezultati novog istraživanja koje je finansirala američka vlada. Naučnici su otkrili da virus COVID-19 ima sličan nivo vijabilnosti (sposobnosti preživljavanja) izvan tijela kao i njegov prethodnik koji je uzrokovao SARS.
Ali, s obzirom na to da je SARS 2002. i 2003. ostao na nivou epidemije, a aktuelni koronavirus brzo se pretvorio u pandemiju, naučnici misle da neki drugi faktori objašnjavaju tu razliku, poput raširenijeg prijenosa aktualnog koronavirusa među asimptomatskim osobama.
Nova je studija objavljena u časopisu "New England Journal of Medicine" (NEJM), a proveli su je naučnici iz Centra za kontrolu i prevenciju bolesti (CDC) te univerziteta UCLA i Princetona.
Naučnici su ustanovili da se novi koronavirus na bakru zadržava i do četiri sata, na plastici i nehrđajućem čeliku dva do tri dana te na kartonu do 24 sata.
Tim stručnjaka u istraživanju je koristio nebulizator, poseban uređaj koji osigurava disperziju lijekova u zraku te na taj način oponaša osobu koja kašlje ili kiše. Otkriveno je da se virus pretvorio u aerosol, što znači da su se njegove čestice zadržavale u zraku skoro tri sata.
Istraživanje je prvi put objavljeno prošle sedmice na medicinskoj internetskoj stranici prije službene objave i prije recenzije. Privukla je golemu pažnju stručnjaka. Naišla je na kritike dijela naučnika koji smatraju da su podaci o zadržavanju virusa u zraku precijenjeni.
Naime, virusi se pretežno prenose kapljičnim putem pri kihanju i kašljanju i kao takvi se u zraku zadržavaju samo nekoliko sekundi. Kritičari istraživanja pitaju se je li nebulizator uspio precizno oponašati ljudski kašalj ili kihanje.
No, postoje i drugi dokazi koji ukazuju na to da virus može postati aerosol, iako u rijetkim okolnostima.
Istraživanje kineskih naučnika čiji su rezultati objavljeni prošle sedmice i još čekaju recenziju upućuje na to da su aerosolizirane kapljice koje mogu sadržavati koronavirus pronađene u kupaonicama pacijenata bolnici u Vuhanu jer se virus širio i putem stolice.
Aerosolizirani oblik SARS-a bio je odgovoran za zarazu stotina ljudi u hongkonškom apartmanskom kompleksu 2003. godine, kada se sadržaj kanalizacijske cijevi probio do stropnog ventilatora.
Stručnjaci koji su proveli studiju za NEJM slične su testove provodili na virusu SARS-a te su utvrdili da se dva virusa ponašaju slično.
Njihova sličnost, kada je u pitanju zadržavanje u zraku i na površinama, ne pojašnjava zašto je pandemija koronavirusa zarazila gotovo 200.000 i rezultirala smrću gotovo 8.000 ljudi, dok je epidemija SARS-a zarazila oko 8.000 i ubila oko 800 ljudi.
Ovi podaci ukazuju na to da razlike u epidemiološkim karakteristikama dva virusa vjerojatno proizlaze iz drugih faktora, uključujući veliko virusno opterećenje gornjih dišnih puteva i mogućnost da osobe zaražene virusom SARS-CoV-2 šire i prenose virus dok je stanje još asimptomatsko, kažu naučnici.
