Hoće li prva žena na čelu Evropske komisije donijeti suštinske promjene u evropskoj unutrašnjoj i vanjskoj politici? Sudeći prema mukotrpnim pregovorima koji su prethodili njenoj kandidaturi, Ursula fon der Lejen (Von der Leyen) ne bi trebala gajiti prevelike lične nade, niti se od nje očekuje da volan koji treba preuzeti naglo i na svoju ruku okreće skroz ulijevo ili dramatično udesno.
Spisak poslova
Očuvanje srednjeg ideološkog i političkog puta zasnovanog na kompromisu narodnjaka i socijalista, jačanje evropskih institucija, stabiliziranje evropske ekonomije i održavanje njenog broda na površini, izbjegavanje opasnih hridi na svjetskoj političkoj sceni kojom trenutno dominiraju posvađane SAD, Kina i Rusija... To bi u najkraćem bio spisak poslova koji stoje pred još aktuelnom njemačkom ministricom odbrane koja treba naslijediti Žan-Kloda Junkera (Jean-Claude Juncker).
Izazovi u svakom slučaju nisu mali i sa sobom nose ogromne rizike. Posebno što Fon der Lejen, osim velikih poslova koji je čekaju, mora raditi i na zatrpavanju pukotine između istočnih i zapadnih članica EU.
Višegradska grupa (Češka, Poljska, Mađarska i Slovačka) sa svojim nacionalističkim liderima Viktorom Orbanom i Jaroslavom Kačinjskim, nesklonim vladavini prava i evropskim standardima liberalne demokratije i ekonomije, pokazala je svoju snagu miniranjem kandidature holandskog socijaldemokrate Franca Timermansa (Fransa) za mjesto šefa Evropske komisije, iako su o njemu prethodno konsenzus postigle Njemačka, Francuska, Španija i Holandija.
Analitičari upozoravaju da je diskusija o novim evropskim čelnicima koja je među 28 članica EU vođena proteklih dana jasna naznaka onoga što ćemo gledati narednih godina – bit će više svađe i manje jedinstva. Očito je da neke istočnoevropske zemlje žele sasvim drugačiju evropsku politiku. One zaziru od modela jače uvezane i samostalne Evrope koji zagovaraju Angela Merkel i Emanuel Makron, naprimjer, a sve više uzore vide u Donaldu Trampu i Vladimiru Putinu.
Balkanska nada
Pri tome, takva situacija dodatno obeshrabruje zemlje zapadnog Balkana koje godinama čekaju da se vrata proširenja otvore i za njih. Buduća čelnica Evropske komisije Ursula fon der Lejen je političko čedo Angele Merkel i ta činjenica ulijeva nadu da će i ona snažno zagovarati jasnu evropsku i euroatlantsku perspektivu za balkanske države, među kojima je i BiH.
Doktorica ginekologije, ima sedmero djece
Njemačka demokršćanska političarka Ursula fon der Lejen rođena je 1958. godine u Briselu (Bruxellesu), gdje je njen otac, kasnije premijer savezne pokrajine Donja Saska Ernst Albreht (Albrecht) obavljao visoke funkcije u Evropskoj ekonomskoj zajednici i Evropskoj zajednici, pretečama Evropske unije. Fon der Lejen je u Briselu provela prvih 13 godina svog života.
Od 1977. do 1980. godine studirala je ekonomiju na uglednoj London School of Economics. U Londonu je, zbog straha od terorista frakcije Crvene armije (RAF), koji su u to vrijeme prijetili njemačkim političarima i članovima njihovih porodica, studirala pod lažnim imenom Rose Ladson.
Nakon povratka u Njemačku, buduća ministrica studirala je medicinu, poslije čega je doktorirala i specijalizirala ginekologiju.
Godine 1986. Ursula Albreht udaje se za ljekara i potomka poznate porodice tekstilnih industrijalaca Heika fon der Lejena, s kojim ima sedmero djece.
U politiku je ušla relativno kasno. Članica Kršćansko demokratske unije (CDU) postala je tek 1990., a na saveznu političku scenu došla je 2005. godine, kada ju je novopečena kancelarka Angela Merkel dovela na čelo ministarstva za porodicu. U drugom kabinetu Merkel Fon der Lejen bila je ministrica rada, a 2013. je preuzela njemačko ministarstvo obrane.
Analitičari je zbog dobrog poznavanja sva tri glavna jezika EU (njemački, francuski i engleski) i iskustva u NATO-u smatraju podobnom kandidatkinjom za mjesto šefice Evropske komisije.