U okviru drugog dana službene posjete Rumuniji, zamjenik predsjedavajuće Vijeća ministara Bosne i Hercegovine i ministar odbrane BiH Zukan Helez sastao se 19. juna 2024. godine sa ministrom nacionalne odbrane Rumunije Angelom Tilvarom.
Nove prilike
Na početku sastanka ministar Helez je izrazio zadovoljstvo realizacijom sastanka što, kako je rekao, otvara mogućnost i prilike da se razgovara o odnosima dvije zemlje, Bosne i Hercegovine i Rumunije, naglasivši da su politički odnosi BiH i Rumunije su izuzetno dobri i prijateljski.
Zahvalio se na dosadašnjoj podršci Rumunije evropskim integracijama BiH te izrazio očekivanje nastavka podrške, naročito u kontekstu dobijanja statusa zemlje kandidata za članstvo u EU i NATO, rekavši da Rumunija kontinuirano daje vrijedan doprinos Misiji Althea EUFOR u BiH, našem partnerstvu sa NATO-om i EU koja donosi mnoge prednosti BiH.
Također je izrazito zadovoljstvo radom Ambasade Rumunije u BiH i posebno odličnom saradnjom sa vojnim atašeom Rumunije u BiH koji je već treći mandat i doajen Asocijacije svih vojno-diplomatskih predstavnika akreditiranih u BiH, te izrazio želju da delegacija Ministarstva odbrane Rumunije posjeti Bosnu i Hercegovinu.
Sagovornici su također razgovarali i o trenutnim izazovima i dostignućima u BiH, ratnim sukobima u Ukrajini, ratu Izraela i Hamasa, regiji Zapadnog Balkana i uticaju trenutnih svjetskih kriza na sigurnosnu situaciju u BiH.
U tom kontekstu, ministar je naglasio da za prevazilaženje trenutne situacije u svijetu i uspostave dugotrajne sigurnosti i stabilnosti Bosne i Hercegovine „za našu malu zemlju u centru Evrope nema bolje i razumnije opcije od pridruživanja euroatlantskoj porodici“.
Tokom susreta ministri su upriličili potpisivanje Sporazuma o odbrambenoj saradnji između Bosne i Hercegovine i Rumunije.
- Izuzetno sam sretan što smo danas potpisali ovaj sporazum,što je znak naših prijateljskih odnosa. Njegovim potpisivanjem će se uspostaviti i urediti bilateralna saradnja Bosne i Hercegovine u području odbrane sa Rumunijom. Ovaj sporazum je izraz opredjeljenja dvije strane da razvijaju saradnju u području odbrane putem godišnjih programa i planova koji će se donositi i realizirati u narednim godinama - rekao je ministar Helez.
Očuvanje mira
Također, ministri Helez i Tilvar su se sastali sa porodicom poginulog poručnika Remusa Branzana koji je izgubio život tokom misije u Goraždanskom koridoru, u BiH, 17. septembra 1996. Oružane snage Rumunije tada su izgubile prvog vojnika u misiji nakon 1990. Bio je dio 10. inženjerijske brigade – 96. bataljona „Doktor Joseph Kruzel“, prvog rumunskog vojnog kontingenta koji je učestvovao u međunarodnoj mirovnoj misiji u BiH.
- Spomen-kamen podignut u čast rumunskog heroja u Goraždu su opomena da Međunarodne vojne misije uvijek predstavljaju rizik po život. Generacijama koje dolaze će svjedočiti o tome kolika je bila cijena uspostave mira u Bosni i Hercegovini i koliko je važno njegovo očuvanje - poručio je ministar Helez.