Otkako je započeo svoj drugi mandat premijera Mađarske, 2010. godine, Viktor Orban je uništio demokratske sisteme u svojoj zemlji. Zagovornik onoga što on otvoreno naziva „neliberalnom demokratijom“, Orban je nametnuo politiku koja je neprijateljska prema LGBT zajednici i imigrantima te je stalno povećavao svoju kontrolu nad mađarskim društvom razbijajući slobodnu štampu, univerzitete i pravosuđe.

Privukao pažnju

Tokom proteklog desetljeća Orban je postao nešto poput heroja za nacionalističke konzervativce diljem Evrope, a privukao je i pažnju američke desnice. Vodeći američki konzervativni voditelj Taker Karlson (Tucker Carlson) posjetio je Mađarsku ove godine i američkoj javnosti u superlativima prikazivao Orbana kao nekoga od koga Zapad može učiti. U „Timesu“ konzervativni kolumnista Ros Douthat (Ross Douthat) objasnio je neke od Orbanovih privlačnosti.

- Ne samo njegov antiimigracioni stav ili moralni tradicionalizam. Nego i njegove intervencije u mađarski kulturni život, napadi na liberalne akademske centre i potrošnja na konzervativne ideološke projekte se smatraju primjerima kako politička moć može obuzdati utjecaj progresivizma - napisao je.

Upravo u te „konzervativne ideološke projekte“ spada Orbanova odluka da otvoreno podrži Dodika te da mu, u situaciji kada mu se spremaju sankcije i zavrtanje pipe od EU i svjetskih finansijskih institucija, donira 100 miliona eura. Isti dan kada je objavljena odluka o finansijskoj pomoći RS, Orban je dao i skandaloznu izjavu: „Izazov s BiH je kako integrirati zemlju s dva miliona muslimana.”

Ranije je Viktor Orban već najavio da će blokirati svaku odluku EU koja bi podrazumijevala uvođenje sankcija Miloradu Dodiku ili RS.

Dodikov brat

Posljednje stvari koje je rekao o Bošnjacima nisu ništa neuobičajeno u odnosu na uobičajeno ksenofobičnu retoriku koju Orban koristi prema grupama koje smatra neprijateljskim za evropsku civilizaciju.

Kada je Dodik napravio zaokret od proevropskog socijaldemokrate do nacionalističkog desničara, populiste i ksenofoba, bilo je potpuno logično da svoje prirodno savezništvo nađe u Orbanu i drugim evropskim desničarima koji dijele identične vrijednosti. Evropa nije monolitna. Liberalno-demokratske snage s kojima nerijetko personificiramo EU nisu jedine koje tu egzistiraju. U samom srcu Evropske unije takvim snagama otvoreno se suprotstavljaju konzervativni populisti, čiji su ideološki temelji upravo negiranje i otpor ključnim vrijednostima EU, odnosno pokušaj njenog potpunog redefiniranja.

Problematično pitanje je koliko su probosanske grupe uspjele naći savezništvo među liberalno-demokratskim snagama na Zapadu kao što je Dodik kod Orbana.

Redefiniranje Evrope

Nasuprot globalizaciji, otvorenom društvu, saradnji, poštivanju manjina, tretiranju ljudi kao jednakih pojedinaca i vladavine univerzalnih vrijednosti, Orban nudi desničarsku ideologiju zatvaranja u nacionalnu državu, Evropu kao kršćansku zajednicu, pri čemu se islam i muslimani tretiraju kao strano tijelo i kultura u Evropi, koje bi, u najboljem slučaju, trebalo trpjeti, ali nipošto ne dozvoliti da se ona dalje potiče i širi.