Uprkos glasinama na internetu, koronavirus nastao je u prirodi i nije kreiran u laboratoriju, tvrde naučnici koji su obavili detaljno genomsko ispitivanje virusa.

SARS-CoV-2, virus koji izaziva bolest Covid-19, pokazuje nula dokaza da je vještački izveden, objavio je tim koji je svoja otkrića objavio 17. marta u časopisu "Nature Medicine".

Šire se glasine

- Upoređujući dostupne podatke o sekvenci genoma za poznate sojeve koronavirusa, možemo čvrsto utvrditi da SARS-CoV-2 potiče iz prirodnih procesa - rekao je koautor studije Kristian Andersen, vanredni profesor za imunologiju i mikrobiologiju.

Kako se pandemija širi, glasine o tome da su naučnici stovorili SARS-CoV-2 u laboratoriju su se proširile. Ali, Andersenov tim vjeruje da njihova istraga dokazuje suprotno. Oni su istaknuli da koronavirusi već dugo postoje, uzrokujući bolesti različite težine.

Prva teška bolest u vezi s koronavirusom, teški akutni respiratorni sindrom (SARS), pojavila se u Kini 2003. godine, dok je druga, respiratorni sindrom na Bliskom istoku (MERS), nastala u Saudijskoj Arabiji 2012. godine. Dok su obje te epidemije izumrle, Covid-19 i dalje se širi širom svijeta. Na početku pandemije kineski naučnici preslikali su genom SARS-CoV-2 i učinili da podaci budu slobodno dostupni naučnicima širom svijeta.

Koristeći tu mapu genoma, Andersen i njegove kolege ispitali su genetski obrazac za proteine s vanjske strane virusa. Radi se o proteinima šiljcima. SARS-CoV-2 koristi ove proteine da se zakači na ćeliji domaćina. Kopajući dublje, istraživači su sagledali evoluciju ključnih komponenti proteina šiljaka.

Jedna komponenta, koja se naziva RBD, vrsta je kuke za grabljenje koju SARS-CoV-2 koristi za hvatanje ljudskih ćelija. RBD novog virusa nevjerovatno je efikasan u vezivanju za ćeliju. Ustvari, toliko je efikasan da naučnici vjeruju da je mogao da se razvija samo prirodnom selekcijom.

Molekularna struktura

Drugi dokaz koji podržava prirodno porijeklo virusa, potiče iz onoga što su istraživači nazvali kičmom SARS-CoV-2, njegovom osnovnom molekularnom strukturom.   Molekularna kičma SARS-CoV-2 ne nalikuje nijednom poznatom koronavirusu koji već zaražava ljude. Umjesto toga, veoma podsjeća na koronaviruse koji se nalaze kod slijepih miševa i pojedinih sisara. To je još jedan dokaz da je novi virus u Kini prešao sa životinja na ljude.  

- Ove dvije karakteristike virusa, mutacije u RBD dijelu "šiljak" proteina i njegove izrazite "kičme", isključuju laboratorijsku manipulaciju kao potencijalno porijeklo za SARS-CoV-2 - rekao je Andersen.

Prema Andersenovom timu, SARS-CoV-2 se, poput SARS-a i MERS-a, vjerovatno razvio u nekoj životinji da bi potom mutirao i prešao potom na čovjeka. Virus je izuzetno sličan koronavirusima koji se primjećuju kod slijepih miševa, ali se, vjerovatno, preselio u drugog domaćina sisara prije nego što se preselio na ljude.

Genetski ključ

Prema naučnicima, genetski ključ bio bi evoluciona modifikacija ćelijske "kuke" RBD-a dok je virus još bio u drugoj vrsti. Jednom kada se to dogodilo, SARS-CoV-2 je odmah postao zarazan. I kao takav je prešao na ljude. Međutim, u drugom scenariju, evolucija mehanizma za RBD koji izaziva bolest, mogla se dogoditi tek nakon što su ljudi zaraženi SARS-CoV-2.