Bosna i Hercegovina mora platiti 6,3 miliona maraka penala, jer nije povukla kredite koje su joj međunarodne finansijske institucije odobrile. I to je podatak samo za prošlu godinu! Iako je naša zemlja lani imala na raspolaganju 2,7 milijardi maraka od raznih kredita namijenjenih za provedbu više projekata, ta se sredstva nisu koristila.

Neostvarene investicije  

Bosna i Hercegovina nije povukla kredite za projekt Koridora 5C, vjetroelektrane, hidroelektrane, projekte podrške zapošljavanju, za “Željeznice RS”, modernizaciju puteva u FBiH.

Najveći iznos neangažiranih kredita BiH ima kod Međunarodnog monetarnog fonda (MMF), i to 750,9 miliona KM, kojem je platila 670.904 KM kamata.

Značajni iznosi plaćeni su i Svjetskoj banci, i to 1,2 miliona, i Njemačkoj razvojnoj banci (KfW) 945.825 KM.

I nije prvi put da se s leđa građana nepotrebno plaćaju višemilionski penali za neiskorištene kredite. Željko Šain, profesor na Ekonomskom fakultetu u Sarajevu, potcrtava da je i to samo rezultat političke situacije u BiH.

- I ne mjeri se to samo visinom miliona koje trebamo platiti, to se mjeri s više elemenata. Niko ne gleda koliki su oportunitetni troškovi, koji se ne prikazuju, a koji se odnose na neiskorištena sredstva i na neostvarene investicije, kolike bi one koristi donijele da su ostvarene – kaže profesor.

Šain navodi najmanje tri negativne stvari koje utječu na ekonomsku sliku BiH.

Izgubili reputaciju

- Prva je što moramo platiti te penale u vidu više miliona, druga je što nismo na vrijeme iskoristili novčana sredstva i nismo ostvarili potrebne investicije, što znači da nemamo nove korisnosti od tih investicija. Treća je što je BiH, kao država, izgubila dio svoje reputacije u međunarodnim okvirima. Zato je naš kreditini rejting još veoma nisko u odnosu na države koje imaju stabilnu političku situaciju i uređen pravni sistem - naglašava Šain.

Najveći iznos kamata BiH je platila Evropskoj banci za obnovu i razvoj (EBRD), i to 3,49 miliona, iako su nepovučeni krediti od ove institucije dosta manji u odnosu na MMF i iznose 269,9 miliona KM.  

Lošiji ugled u međunarodnim pregovorima  

- Snižavanje našeg kreditnog rejtinga i boniteta države BiH u međunarodnim okvirima platit ćemo na indirektan način i kroz više kamatne stope na redovne kredite u BiH. I, generalno, imat ćemo lošiji ugled u svim međunarodnim pregovorima - zaključuje Šain.