Poput svakog tipičnog automobila, kuće ili društva, brzina kojom se dijelovi našeg tijela raspadaju razlikuje se od dijela do dijela. Studija koju su vodili istraživači Medicinskog fakulteta Univerziteta Stanford, potpomognuti stručnjacima Univerziteta u Vašingtonu, Kalifornijskog univerziteta u San Francikcu, Medicinskog fakulteta Albert Einstein i medicinskog centra Montefiore, pokazala je da naši organi stare različitim brzinama. A kad je starost nekog organa posebno veća u poređenju s drugim ljudima iste dobi, to povećava rizik od bolesti povezanih s tim organom i raniju smrt.

Intervencija prije simptoma

Prema istoj studiji, svaka peta naizgled zdrava osoba starija od 50 godina u sebi nosi barem jedan organ koji stari jako ubrzano. Dobra je vijest da se takav organ može locirati uz pomoć jednostavnog krvnog testa i onda primijeniti odgovarajuću terapiju mnogo prije nego što se pojave klinički simptomi, piše Bug.hr.

- Možemo procijeniti biološku starost organa kod naizgled zdrave osobe. To zauzvrat predviđa rizik osobe za bolest povezanu s tim organom - tvrde istraživači u radu koji objavljuje časopis Nature.

11 ključnih organa

Naučnici su dosad iznašli više načina na koji će nizom biomarkera izračunati nečiju biološku dob koja se ne mora poklapati kronološkom dobi, odnosno brojem godina koje su prošle od nečijeg rođenja. Nova studija otišla je korak dalje jer je izračunala brojke za svaki od 11 ključnih organa, organskih sistema ili tkiva: srce, masno tkivo, pluća, imunološki sistem, bubrege, jetru, mišić, gušteraču, mozak, vaskulaturu i crijeva.

Kad su uporedili biološku starost svakog od ovih organa za svakog pojedinca s drugim ljudima bez očitih teških bolesti, otkrili su da je 18,4 posto starijih od 50 godina imalo barem jedan organ koji stari znatno brže od prosjeka. Te su osobe, kažu, pod povećanim rizikom od bolesti tog organa u sljedećih 15 godina. Svaki 60. čovjek ima dva organa koja biološki stare većom brzinom i kod tih ljudi rizik od smrti uvećava se 6,5 puta.

Biološko starenje organa

Uz pomoć za tu priliku razvijenog algoritma istraživači su procijenili razine gotovo 5.000 proteina u krvi i utvrdili da ih gotovo 1.000 potječe iz jednog ili drugog organa i povezali nenormalne razine tih proteina s njihovim ubrzanim starenjem, podložnosti bolestima i smrtnosti.

Razlike između stvarne starosti organa i njegove procijenjene starosti na temelju algoritamskih proračuna uočene su kod 10 od 11 proučavanih organa; jedina iznimka bila su crijeva. Organ koji ubrzano stari nosi sa sobom 15 do 50 posto veći rizik od smrtnosti tokom sljedećih 15 godina, ovisno o tome koji je organ zahvaćen, pokazalo je istraživanje.

Patentirana metoda

Osobe s ubrzanim starenjem srca bile su tako izložene 2,5 puta većem riziku od zatajenja srca, a oni sa "starijim" mozgovima imali su 1,8 puta veću vjerovatnost kognitivnog pada tokom pet godina nego oni s "mladim" mozgovima. Uočena je i snažna povezanost između rezultata ekstremnog starenja bubrega i hipertenzije i dijabetesa te između ekstremnog starenja srca i fibrilacije atrija i srčanog udara.

Istraživači su predali zahtjev patentnom uredu i osnovali su kompaniju koja će pokušati komercijalizirati rješenje koje bi moglo pomoći da se u budućnosti protiv bolesti borimo prije nego što se pojavi.