Proslava odlaska stare i "doček" Nove godine je jedan od najvažnijih društvenih događaja u skoro cijelom svijetu. Nova godina simbolizira obnavljanje života, dok običaji vezani za njenu proslavu sežu u daleku prošlost.

Slavlje ulaska u novo životno razdoblje staro je gotovo koliko i sam čovjek. Ravnajući se prema zvijezdama, bez čuda moderne tehnike, stari su narodi obilježavali prijelaz u novo razdoblje darujući se međusobno sitnicama.

Prema pojedinim historijskim izvorima, najraniji zapis proslave Nove godine dolazi iz Mezopotamije oko 2.000 godine pr. Krista, a slavila se u vrijeme proljetnog ekvinocija. Historija nije ipak tačno utvrdila proslavljanje Nove godine, ali Babilonci su je prije 4.000 godina proslavljali punih 11 dana, a svaki dan se drugačije slavio.

Više teorija

Postoji više teorija o tome ko je prvi počeo slaviti Novu godinu. Prema jednima, to su bili Kinezi, po drugima - Stari Germani, dok su po trećima Rimljani.

Sa sigurnošću se može tvrditi da su Kinezi oduvijek slavili svoju Novu godinu, koja dolazi nakon "naše", a kineske svečanosti su trajale po nekoliko dana.

Kod Starih Germana promjene godišnjih doba su bile vrijeme kada se slavila Nova godina. Naime, zima je počinjala sredinom novembra i to je bilo vrijeme kada su stanovnici sakupljali žetvu. Iako je bio novembar, to je bio početak Nove godine, jer su bili radosni zbog obavljanje žetve i nastupajućeg odmora.

Dolaskom Rimljana, odnosno njihovim osvajanjem Evrope vrijeme proslave Nove godine se pomjera na 1. januar prema gregorijanskom kalendaru.

Simbolika proslave Nove godine upućivala je na novi početak, novi život i nadu za bolju budućnost. Originalno, stari Rimljani slavili su Novu godinu 1. marta, ali njihov kalendar se mijenjao sa svakim novim vladarom, sve dok imperator Julije Cezar, 36. godine prije Krista, nije odredio 1. januar za početak Nove godine.

Prizivali dobre sile

Nova godina kod Rimljana je bila posvećena Janusu, bogu s dva lica od kojih jedno gleda naprijed, a drugo unazad.

Prema vatikanskim spisima, dostupan je podatak da je 1582. godine Rimokatolička crkva usvojila 1. januar kao Novu godinu.

Za katolike i protestante novogodišnja je noć uspomena na svetog Silvestra, 34. papu nakon svetog Petra, prvog koji je preminuo prirodnom smrću, 31. decembra 335. godine.

Stari Slaveni su vatri pridavali natprirodne moći. Ukrašavali su trešnjeva stabla i palili svijeće u čast bogova plodnosti.

Vatrom su istjerivali zle duhove, odvraćali nesreću od doma i prizivali dobre sile.

U Evropi se 1. januar slavi od 7. stoljeća, a javno se počelo slaviti u Francuskoj tek 1563. godine.

Doček Nove godine slavi se širom svijeta. Često se po većim gradskim trgovima slavi vatrometom, pjevanjem i plesom.

Posljednjih se deset sekundi tradicionalno odbrojava do ponoći, a okupljeni građani se raduju trenutku nastupanja Nove godine.