Stara drvena džamija u naselju Priluk kod Živinica predstavlja jedan od rijetko očuvanih primjera izvornih džamija u BiH sagrađenih od drveta. Stara je blizu 300 godina, a iako je obnavljana u više navrata, sačuvala je izvorne elemente, od kojih su najvažniji konstrukcija objekta u cjelini i drvena munara. Zajedno s haremom i starom hrastovom šumom, čini skladan i rijedak prirodno-historijski ambijent.
Izvorni oblik
- Stara džamija u Priluku, prema očuvanom natpisu, izgrađena je 1736. godine. U tom natpisu kao graditelji se navode šejh Mustafa i šejh Hasan, a osim tog očuvanog natpisa i narodne predaje, nema pouzdanih historijskih podataka o njenoj gradnji - kaže direktor Zavoda za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa TK Benjamin Bajraktarević.
Drvena džamija u Priluku, prema obliku osnove, pripada tipu drvenih džamija s prednjim mahfilom. Pokrivena je četverovodnim krovom kroz koji prolazi drvena munara koja je sačuvala svoj izvorni oblik. Trijem sagrađen sa sjeverozapadne strane objekta i centralni molitveni prostor čine jednu građevinsku cjelinu povezanu strmim četverovodnim krovom.
Stotine nišana
U unutrašnjosti se nalazi mihrabska niša dekorirana na isti način kao i ulazna vrata, drveni ćurs i drveni minber koji datira iz vremena gradnje džamije. Uz nju se nalazi i aktivan mezaristan s nekoliko stotina nišana, među kojima je i veliki broj starijih.
Zbog dotrajalosti, lokalno stanovništvo 1927. godine je zamijenilo drvenu šindru na džamiji crijepom, a sedamdesetih godina prošlog stoljeća u nekoliko navrata obnovljeni su pojedini segmenti džamije. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BiH prije pet godina proglasila je drvenu džamiju u Priluku nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Šehidsko mezarje
U kompleksu harema džamije nalazi se i 145 stabala hrasta lužnjaka starijih od 100 godina i viših od 40 metara. Uz dobro očuvanu staru drvenu džamiju, kako ističe Bajraktarević, značajne starine u neposrednoj blizini naselja Priluk predstavljaju i staro mezarje u narodu poznato kao šehidsko mezarje i jedno drveno turbe.
